Türk Balık Üretiminde Karşılaşılan Sorunlara Karşı, Spesifik Maya Ürünleri ile Elde Edilebilecek Faydaların Değerlendirilmesi

Türkiye’de Yetiştirilen Balıkların Genel Sağlık Sorunları

TÜDAV 2020 raporuna göre, balık sağlığının korunması balık refahının sağlanmasıyla başlar ve su kalitesi yönetimi en önemli öncelik olmalıdır. Raporda ayrıca, antibiyotik tedavilerinin kontrolsüz kullanımının, özellikle artan antibiyotik direnci nedeniyle Türkiye'deki çiftliklerde yeni enfeksiyon etkenlerinin yayılmasına neden olduğu belirtilmektedir. Bu nedenle, doku bütünlüğünün ve işlevlerinin korunması, yakından izleme ve erken müdahale, sağlıklı ve sürdürülebilir balık yetiştiriciliğinin anahtarıdır.

Fonksiyonel bileşenler sayesinde beslenme yoluyla hastalıkların önlenmesi değerli bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir. Aynı rapora göre, Türkiye'deki 247 deniz balıkçılığı tesisinde kullanılan yemler, bağışıklık modülatörleri ve prebiyotikler gibi zooteknik performansı artıran ve hastalıklara karşı dayanıklılığı güçlendiren fonksiyonel bileşenler eklenerek geliştirilmiştir.
 

Tüm Mayalar Eşit Değildir

Bir önceki makalede, su ürünleri yem takviyesi olarak kullanılabilecek ana maya ürünlerini tanımlamıştık; mannan oligosakkarit (MOS) ve beta-glukan kaynağı olarak total maya hücre duvarları (YCW), spesifik bir çok suşlu maya fraksiyonu ve saflaştırılmış maya beta glukanları.

İşlevsellik söz konusu olduğunda, tüm mayalar eşdeğer değildir: hem suşun genetik yapısı hem de üretim süreci, maya ve maya ürünlerinin özelliklerini ve in-vivo aktivitesini etkileyebilir.

Lallemand, maya hücrelerinin ve özellikle YCW'nin karakterizasyonuna adanmış bir laboratuvara sahiptir. Su ürünleri alanındaki bilim insanlarıyla işbirliği yapan araştırma ekibi, yakın zamanda bir model balık olan zebra balığında YCW'lerin yapısı ile bağışıklık düzeyine katkıları arasındaki ilişkiyi inceledi. Yayınlanan bu çalışmada (Rawlings ve ark., 2023), farklı maya suşlarından elde edilen dört farklı YCW ürünü benzer içerik oranlarında balık yemlerinde test edilmiştir.

Çalışma, YCW bileşiminin (% MOS ve % glukanlar) ötesinde, bazı belirli YCW yapısal özelliklerinin (örneğin MOS ve beta-glukanlar zincir uzunluğu) konak hücre reseptörleri ile etkileşimleri arasında bir ilişki olduğunu kanıtlamıştır (Şekil 1). Her bir YCW, belirli enfeksiyöz veya non-enfeksiyöz durumlara ilişkin spesifik özelliklerini kanıtlayan farklı bir bağışıklık tepkisi ortaya çıkarmıştır.

Bu yeni çalışma, biyolojik aktiviteleri söz konusu olduğunda tüm mayaların veya YCW'nin eşit olmadığı ifadesinin mükemmel bir örneğini sunmakta ve su ürünleri üretiminde bütüncül fonksiyonel beslenmenin önünü açmaktadır.




   
Şekil 1: YCW fraksiyonları, hücre yüzey yapıları ve bileşimlerindeki farklılıklarla karakterize edilir. (A) 4 farklı YCW'nin taramalı elektron mikroskobu görüntüleri, (B) YCW biyokimyasal bileşimi (% MOS ve β-glukanlar), (C) Test edilen her bir YCW'nin MOS veya β-1,3-glukan bağlama kapasitesi. (Rawlings ve ark., 2023'ten uyarlanmıştır).
 

Levrek ve Çipura için Çok Yönlü ve Uygun Maliyetli Fonksiyonel Bir Bileşen

Spesifik bir YCW ürünü (OPTIWALL), Lallemand Animal Nutrition tarafından uygulanabilirlik, etkinlik ve uygun maliyet sağlayan çok yönlü ve tutarlı bir MOS ve beta-glukan kaynağı olarak geliştirilmiştir. Bağırsak bariyer fonksiyonlarını ve bütünlüğünü, yani sağlamlığını güçlendirmede önemli etkiler göstererek, özellikle balıklar kronik olarak zorlayıcı koşullara maruz kaldığında büyüme ve yem performansı açısından faydalar sağlamıştır.

Bu yeni ürünün, üretim programının ve biyolojik maliyetin güvence altına alınmasına yardımcı olmak için, yüksek yoğunluk ve yüksek sıcaklık dönemlerinde levrek ve çipura yetiştiriciliği için kullanımı tavsiye edilmektedir.

Yakın zamanda yayınlanan bir çalışma (Leclercq, vd., 2023), bu YCW ürününün Avrupa levreği yavrularının diyetine eklenmesini doz-yanıt ilişkisi içinde değerlendirmiştir. Sonuçlar şunu göstermiştir ki:

• YCW, doza bağlı olarak performansı artırabilir: Büyüme ve yemden yararlanma (FCR) sırasıyla %6,7 ve %8,3'e varan oranlarda iyileştirilmiştir.

• Mukozal bariyerler de güçlendirilmiştir. Bunların yanı sıra, bağırsak bütünlüğü, deri mukus salgısı ve antimikrobiyal savunma artmıştır.

• Özellikle YCW'nin kullanıldığı en yüksek katkı oranında (4,5 kg/T yem) kronik bir probleme (tekrarlayan taşıma ve yüksek yetiştirme yoğunluğu) maruz kalındığında 

• FCR'nin daha iyi korunmasına yardımcı olmuş, bağırsak ve deri koruma bariyerlerini geliştirmiştir (Şekil 2).

• Araştırmacılar, OPTIWALL'un Avrupa levreğinin temel performansını ve dayanıklılığını koruma potansiyeline sahip olduğunu belirterek, yem katkı stratejisinin karşılaşılan sorunların düzeyine ve hedeflenen faydalara göre düzenlenebileceği sonucuna varmışlardır.
  
  
  
  Şekil 2: YCW OPTIWALL diyetinin farklı dozlarının yavruların yemden yararlanma oranı üzerindeki etkisi (Leclercq ve ark., EAS 2023'ten)
   

  Deniz Suyu Transfer Dönemi Boyunca Türk Somonunun Korunmasını Sağlamak

  Balıkların transferi, ilerleyen dönemlerde yetiştiriciliğin başarısı için kritik öneme sahiptir. Transfer dönemi hem gözle görülür hem de mikro düzeyde stres ve sağlığa zararlı etkiler oluşturmaktadır. Aynı zamanda açık ağ kafeslerine transfer süreci, balıkları yem alımının düşük olduğu bir periyotta patojenlere maruz bırakır. Transferle ilişkili olarak uzun süreli düşük sağlık profili ve düşük performans riskini en aza indirmek için, hayvanın genel durumu ve mukozal bağışıklığın korunmasına yardımcı olan, cilt bariyerini güçlendiren ve lezyonların iyileşmesini hızlandıran bir transfer dönemi yemlemesine odaklanmak genellikle gerekli ve önerilen bir uygulamadır.

  YANG, Lallemand tarafından en ileri teknolojiler kullanılarak geliştirilen yeni nesil bir maya ürünüdür. Her biri özel süreçler kullanılarak üretilen seçilmiş suşlardan elde edilmiş, inaktif maya fraksiyonlarının bir araya getirildiği bir üründür. Güçlü ve zıt maya-mikrobiyal modellerin bir araya getirilmesiyle, pro-inflamatuar ve anti-inflamatuar yolaklar da dahil olmak üzere, geniş bir immun reseptör panelini birlikte aktive ederek etki gösteren, immun yorgunluk riski olmaksızın bağırsak, deri ve aynı zamanda hayvanın genel bağışıklık fonksiyonlarını güçlendiren bir maya ürünüdür.

  Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, ürünün bir balık türü modelinde cilt yaralarının iyileşme sürecini hızlandırdığı gösterilmiştir (Edirisinghe ve ark., 2023). Özellikle inflamasyonun azalmasına katkı sağladığı, yara tabanında yeni doku sentezini kolaylaştırdığı (Şekil 3) ve yaranın kapanmasını sağladığı tespit edilmiştir.

     
  Şekil 3 (A) Yeni sentezlenen granülasyon dokusunun sınırlarını gösteren deri yarasının enine görünümü ve (B) Yara tabanındaki yeni sentezlenen dokunun yüzey alanı.
  
   

  SONUÇ

  Teknolojik ve besinsel gelişmeler sayesinde Türkiye, çipura ve levrek üretiminde lider üretici konumuna gelmiştir. Beslenme yoluyla balık sağlığını korumak, hem üreticilerin gelirlerini hem de sektörü antibiyotik direncine karşı korumak için kritik bir öneme sahiptir. Belirli maya ürünlerinin, özellikle zorlu koşullarda balıkların dayanıklılığını arttırmak ve sağlıklarını korumak için etkili olduğu görülmüştür. Bu derlemede, hedef türler ve uygulamalar için özel olarak geliştirilen bazı maya ürünlerinin balık üreticilerinin karşılaştıkları bu gibi sorunları çözmelerine yardımcı olabileceğini gözlemledik.
  
  Lallemand hakkında daha fazla bilgi için bu web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
  
  https://www.lallemandanimalnutrition.com/en/europe/species/aquaculture/?utm_source=Aqualife-of-turkey-website&utm_medium=Article-LAN-AQUA-Optiwall_fish&utm_campaign=Aqualifeofturkey2024_article_032024